Een paar weken terug kwam ik een bericht tegen van de S.H.A.R.P. skins uit Australië. S.H.A.R.P. skins zijn anti-racistische skinheads en vanuit deze beweging is het georganiseerde verzet tegen neo-nazi’s ooit begonnen. In Australië voeren zij de Antifascist Action aan.

In grote Australische steden als Melbourne zijn er nu ook al maanden demonstraties tegen Israël’s oorlog in Gaza. Ook daar, net als overal op de wereld hebben de Australische kameraden veelvuldig te maken met politierepressie.

Het gaat daar echter nog een stapje verder dan hier, contentmakers die zich liëeren aan de kant van extreem rechts en/of zionisten filmen veelvuldig op dit soort demo’s. Deze beelden worden veelvuldig gedeeld op blogs, social media en websites. De lokale politie heeft zo dus al meerdere demonstranten weten te identificeren en vastgezet op bullshit aanklachten.

De oproep was dus om contentmakers te weren van demonstraties en dat is een erg goed plan. We zouden ook in Nederland hier wat feller op moeten zijn.

Dus wat is een contentmaker? Een contentmaker is iemand die filmpjes maakt voor platformen als Youtube, Instagram, Tiktok of dergelijke. Vaak zijn het mensen die gefinancierd worden door particulieren en zit daar dus geen groot bedrijf achter. Voorbeelden hiervan zijn bijvoorbeeld Bender en Leftlaser. Vaak doen dit soort lui zich voor als journalist, terwijl ze helemaal geen nieuws brengen (lees: neutraal verslag brengen van een gebeurtenis). Andere voorbeelden zijn PowNews en Ongehoord Nederland. Hier zitten wel bedrijven achter, maar journalistiek is het niet, het valt eerder onder ‘entertainment’.

Dit soort contentmakers zijn er niet op uit om opinieloos een gebeurtenis in beeld te brengen, ze brengen verslag van gebeurtenissen vanuit hun eigen politieke visie. Een Left Laser doet dat vanuit communistisch oogpunt en zal dus alleen maar vragen stellen die raken met anti-kapitalisme. Een Ongehoord of PowNews profileert zich als rechts en zal dus altijd gekscherend doen over linkse activisten.

Datzelfde geldt voor Bender, Bender heeft zich nog nooit uitgelaten over politieke voorkeur, maar gezien Benjamin en grote broer Tommy alleen maar komen etteren op linkse demo’s en ze uit een rijke familie uit ‘t Gooi komen kunnen we wel stellen dat hun content bedoeld is voor de rechtse medemens. Het journalistieke gehalte is dus minimaal, vandaar dat ik ze ook geen “pers” of “journalist” wil noemen.

Waarom dit soort lui dan weren? Nou zoals ik al eerder noemde bij het voorbeeld uit Australië, deze mensen lijken vaak vermakkelijke content te willen maken maar ondertussen is de enige bedoeling om een andere groep in negatief daglicht te zetten. Daarnaast kunnen beelden van en interviews met activisten door derden (politie en politieke tegenstanders) gebruikt worden voor identificatie. Als laatste is ook het medium van belang, deze contentmaker produceren bijna uitsluitend voor social media platformen, daar kan op gereageerd worden. PowNews, Ongehoord en Bender hebben vaak binnen enkele uren honderden reacties. Vaak anonieme, opruiende reacties. Klimaatactivisten? “Rij ze over”, antifascisten? “Sla ze op hun bek”.

Gaat het over de LHBTIQ+ community? Er worden ideeën geuit die de fascisten van Daesh (Islamitische Staat) graag zouden claimen. Dit soort reacties beïnvloeden andere kijkers van de content en zo wordt er een situatie gecreëerd waarin mensen, op basis van bevooroordeelde content, een beeld krijgen over bepaalde groepen.

Dit kan leiden tot situaties waarin mensen geweld gaan gebruiken tegen mensen uit deze groepen, ze voelen zich immers gesterkt door het idee dat “iedereen” er ook zo over denkt als hen. In realiteit zitten ze natuurlijk in een bubbel met hun gelijkgestemden. De aanvallen op studenten die voor Palestina demonstreerde zijn hier voorbeelden van.

Hoe moeten we deze lui dan gaan weren?

Een eerste is perswoordvoering, een perswoordvoeder staat buiten de demonstratie media ter woord, dus zowel contentmakers als echte journalisten.

Nadeel hiervan is dat dit niet voorkomt dat een contentmaker alsnog in of naast de demo zal proberen te filmen.

Een tweede optie werd recentelijk in Den Haag gedaan, negeren. Iedere keer dat een contentmaker met camera aan kwam werd de groep demonstranten afgeschermd met spandoeken en paraplu’s. Zo konden de contentmakers moeilijk filmen wie er deel namen aan de demonstratie. Nadeel hiervan is dat er continue mensen bezig moeten zijn met het afschermen van anderen. Dat kan de kracht van de demonstratie beïnvloeden.

Een derde optie is (dreiging van) geweld. In Amsterdam werd er gedemonstreerd nadat de PVV de verkiezingen had gewonnen, Bender ging daar toen heen en werd ingesloten door antifascisten. De politie ontzette Benjamin en vertelde hem dat hij mocht filmen vanaf een afstand, maar niet meer in de groep.

Een zelfde situatie deed zich voor in Arnhem met PowNews toen de NVU daar een demonstratie hield. PowNews mocht van de politie niet tussen de tegendemonstranten gaan staan.

In Utrecht, tijdens de laatste anti-terf demo, was er een antifascist die Benjamin van Bender trakteerde op een schouderduwtje. Naderhand mocht de Bender crew niet meer dicht bij de demonstratie filmen. In het geval van Bender werkte het ontbreken van een NVJ-perskaart ook niet mee voor ze.

Als laatste wil ik dan nog een punt benoemen dat aansluit op het ‘negeren’, praat niet met contentmakers.

Ze zetten je voor schut door beelden te editten, ze zetten je voor schut met vragen en opmerkingen en er is ook nog een kans dat je jezelf voor schut zet met uitspraken.

De reportages van eerder genoemde contentmakers over de Utrechtse anti-terf demo zijn daar getuige van. XR activist Trees die in discussie ging met mensen die wilde afschermen, Trees die rattelde over D-Day in 1958 en strijden tegen rechtvaardigheid. Dan was er nog een Bender fanboy die claimde bij XR te horen die verkondigde dat ze hen wel voor schut mochten zetten. PowNews bracht prominent een persoon in beeld dat de cameraman en reporter een duwtje gaf en claimde daarna “we stellen gewoon vragen”. Dat heeft het goed gedaan bij de volgers want er worden gewoon vragen gesteld en er word of warrig of met geweld gereageerd.

In conclusie, we moeten content makers weren. Hoe we dat doen is mijn inziens in eerste instantie aan organisatoren. Daarna is het natuurlijk aan jezelf hoe je reageert op deze types.

P.s. Hoewel LeftLaser aan ‘onze’ kant staat is het nog steeds een content maker en dus iemand die door middel van belachelijk maken en provoceren geld en likes probeert te verdienen. Dit is geen serieus journalisme.